استانبول شهری است بسیار دیدنی و شگفت انگیز که شما را با جاذبه هایی اعجاب آور محاصره می کند. مطمئنا وقتی با تور استانبول به استانبول سفر می کنید به خود می گویید دیدنی های این شهر را از کجا شروع کنم. ما به شما می گوییم اول از همه به سراغ مسجد ایاصوفیه بروید و با بازدید از این مکان تاریخی گشت و گذارتان از جاذبه های گردشگری استانبول را شروع کنید.این جاذبه ی تاریخی نه تنها یکی از جذاب ترین ها در استانبول است بلکه در تمامی جهان نیز کم نظیر است و با دیدن آن به جز اینکه یک بنای توریستی را می بینید بلکه در تاریخ نیز سیر و سیاحت خواهید کرد.
مسجد ایاصوفیه با اینکه امروزه به شکل یک بنای اسلامی دیده می شود ولی در ابتدا به عنوان کلیسا ساخته شد. زمانی که استانبول نامش این نبود و قسطنطنیه نامیده می شد این شهر تحت حکومت امپراطوری روم شرقی یا بیزانس قرار داشت و پایتخت این امپراطوری بزرگ بود.در طی حکومت کنستانتین اول وی در حدود سالهای 530 میلادی دستور ساخت کلیسایی بسیار بزرگ را داد که نماد حکومت مسیحی وی باشد. پس در طول مدت حدود 5 سال و با استفاده از خیل عظیمی از کارگران و معماران که حدود 10000 تن برآورد شده است این بنای عظیم ساخته شد.
ساخت این بنا در طی این مدت که با استاندارهای آن زمان بسیار کوتاه بود باعث شد که کلیسا در سالهای بعدی چندین بار مورد بازسازی و مرمت قرار گیرد. به هر بنای کلیسا بسیار شگفت آور و چشم گیر بود و ظاهر بنا با یک گنبد بزرگ اصلی و چندین گنبد کوچک تر در پایین از آن نمای جذابی را خلق کرده است. در اطراف بنا نیز پنجره هایی بزرگ نور را به داخل آن می تاباند.
داخل کلیسا محوطه ای بزرگ برای انجام مراسم مذهبی ساخته شد که شمایل های مسیحی در اطراف آن نصب شده بود. اما این تمام ماجرای این بنای تاریخی نیست. هنگامی که امپراطوری بیزانس به پایان خود نزدیک شد وقتی بود که مسلمان ترک به شهر حمله کرده و حکومت بیزانس را ساقط نمودند. نام شهر را به استانبول تغییر دادند و امپراطوری عظیم عثمانی را بنیان نهادند.
بنای کلیسا بعد از فتح شهر به دست ترکان عثمانی به مسجد تبدیل شد. چهار مناره به سبک بناهای اسلامی به آن اضافه شد. در داخل نیز نام های چهار خلیفه مسلمانان با تابلوهای بزرگی به دیوار آویخته شد و محیط برای استفاده نمازگزاران تغییر پیدا کرد. طراحی این بنا سرمشقی برای معماران عثمانی بود که با استفاده از آن دیگر مسجد بزرگ استانبول یعنی مسجد سلطان احمد را دقیقا روبروی این بنا بسازند تا قدرت خود را نیز به اروپاییانی نشان دهند که تغییر کلیسا به مسجد را تمسخر می کرند.
به هر حال این بنا در طول تاریخ خود از بلایای زیادی مثل زلزله، جنگ و آتش سوزی جان سالم به در برد. تا اینکه در دهه 30 قرن بیستم به دستور کمال آتاتورک به موزه تبدیل شد و کاربری آن از مسجد به توریستی تغییر پیدا کرد و دیگر در آن نماز برپا نمی شود و امروزه پذیران خیل مشتاق گرشگران از اقصی نقاط جهان است. به دلیل اینکه این بنا امروزه موزه می باشد مانند مسجد آبی محدودیت های پوشش اسلامی برای ورود به آن اجباری نیست ولی به هر بهتر است موقع بازدید از موزه ایا صوفیه شئونات اجتماعی را رعایت کنید.
این بنای تاریخی امروزه در مرکز استانبول اروپایی و در محله سلطان احمد واقع شده است و دسترسی به آن بسیار آسان می باشد. امیدواریم در سفر به استانبول از این مکان تاریخی و جذاب بازدید نمایید و از شگفتی های آن لذت ببرید.