کشور کهن و باستانی ارمنستان که در منطقه قفقاز و در همسایگی کشور ما قرار دارد، از مناطق توریستی جهان بهشمار میرود. سالانه گردشگران بسیاری از سراسر دنیا برای بازدید از آثار تاریخی این کشور، گشتوگذار در کافه و رستوانهای به سبک اروپای قدیم، هنرهای نمایشی ارمنیها و سایر موارد اینچنینی، به این کشور سفر میکنند. تعداد زیادی از ایرانیان نیز در سالهای اخیر با تور لحظه آخری ارمنستان به این کشور زیبا تاریخی میروند. ارمنستان جاذبههای گردشگری متعددی دارد؛ گالری ملی ارمنستان یکی از جاذبههای دیدنی در این کشور بهشمار میرود. در این گالری یا موزه، آثار تاریخی و هنری بسیار در معرض بازدید قرار دارند. آثار هنری موجود در گالری ملی ارمنستان، محدود به هنر این کشور نیستند. گردشگران با بازدید از این گالری قطعا اطلاعات جامعی از هنر و تاریخی ارمنستان بهدست خواهند آورد. بیایید بیشتر با این موزه آشنا شویم.
گالری ملی ارمنستان در میدان مشهور جمهوری شهر ایروان قرار گرفته است. این موزه در سال ۱۹۲۱ تاسیس شد و بزرگترین موزه هنری ارمنستان بهشمار میرود. این گالری جایگاه ویژهای در فرهنگ و هنر ارمنستان دارد و با نام اختصاری NPGA شناخته میشود. گالری ملی یک ساختمان ۹ طبقه است و یک بخش مخصوص برای مرمت و بازسازی آثار هنری دارد. در این گالری امروزه بیش از دویست و شصت هزار اثر هنری به معرض نمایش گذاشته شده است. اما این مجموعه در ابتدا تنها محلی برای نمایش تعدادی محدود از آثار نقاشان ارمنی آغاز بهکار کرد. در افتتاحیه این مجموعه ۱۳۰ نفر شرکت داشتند.
مدتی پس از شروع فعالیت موزه هنرمندان ارمنی که تعداد آنها کم نبوده و نیست، شروع به اهدای آثار خود به این گالری کردند. کمکم اهدای آثار به این مجموعه توسط هنرمندان سایر کشورها نیز رواج یافت. تا جایی که در سال ۱۹۲۵، یعنی ۴ سال پس از شروع به کار موزه، ۴۰۰ اثر هنری مختلف از هنرمندان ارمنی، روس و اسپانیایی در این گالری و در بخش هنر آن به نمایش گذاشته شد. در سال ۱۹۲۶ نام بخش هنر این مجموعه به موزه هنر تغییر یافت. مخاطبان موزه موزه در سالهای نخست از اقشار مختلف مانند نقاشان، نویسندگان، بازیگران، نوازندگان، مقامات، کارگران، سربازان، دانشآموزان و دانشجویان بودند و بهمرور تعداد بازدیدکنندگان آن افزایش یافت.
ساختمان ابتدایی گالری یک سالن نمایش بود که همزمان کنسرت نیز در آن برگزار میشد. همچنین این مجموعه یک کتابخانه عمومی وسیع داشت. اما در سال ۱۹۸۷ میلادی یک ساختمان ۹ طبقه برای این موزه در میدان جمهوری ایروان، پایتخت کشور ارمنستان درنظر گرفته شد. پس از استقلال یافتن ارمنستان از اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ میلادی، نام این موزه به گالری ملی ارمنستان تغیر یافت. در حال حاضر این گالری یکی از بزرگترین و غنیترین کلکسیونهای تاریخی و هنری در جهان بهشمار میرود و تعداد بازدیدکنندگان آن تا انتهای سال ۲۰۰۵ میلادی ۶۵ هزار نفر اعلام شده بود.
عمده آثار موجود در گالری ملی ارمنستان مربوط بههمین کشور است؛ اما آثار مربوط به کشورهای اروپای شرقی و روسیه نیز در آن مشاهده میشود. همچنین تعدادی از آثار هنری مربوط به منطقه خاورمیانه در این مکان برای نمایش، قرار گرفتهاند. هنرهای مذهبی و دکوراتیو نیز بخش عمدهای از آثار موجود در مجموعه را تشکیل میدهند. برخی از هنرمندان مشهوری که آثارشان در این موزه دیده میشود، هاکوپ هوناتانیان، ایوان آیوازوفسکی، وارطان ماخوخیان، ماردیروس ساریان، هاکوب کوجویان، ادگار شاهین و میناس آوتیسیان هستند.
آثار موجود در گالری ملی به دو بخش قرون وسطایی و باستانی تقسیم شدهاند. از لحاظ سبک نیز این آثار میتوان به چهار بخش هنرهای تزئینی و کاربردی، هنرهای تجسمی ارمنستان، هنرهای تجسمی خارجی و هنرهای تجسمی روسی، تقسیم کر در رابطه با قدمت آثار نگهداری شده در این گالری میتوان گفت که آثاری مربوط به حکومت اورارتویی که پادشاهی آنها در منطقه قفقاز مربوط به ۸۰۰ سال تا ۶۵۰ سال پیش از میلاد مسیح بازمیگردد در این گالری ملی کشور ارمنستان نگهداری میشوند. کتبیههای از معبد باستانی گارنی که زمان ساخت آن ساخت آن به سال ۳۰۱ میلادی بازمیگردد و همچنین نقاشیهای مذهبی مربوط به قرن ۱۷ تا ۱۹ میلادی، تنها گوشهای از آثار هنری کهن و باستانی موجود در این موزه شهر ایروان هستند.
همانطور که اشاره کردیم این موزه ۹ طبقه دارد که هرکدام از آنها مخصوص نمایش بخشی از آثار موجود در گالریاند یا کاربردهای دیگر دارند.
• در طبقه همکف موزه سه سالن تعبیه شده که یکی از آنها برای برگزاری نمایشگاه و دو سالن دیگر محل نمایش آثار هنری خاورمیانه است.
• در طبقه اول گالری، ورودی ساختمان و آثار و مجسمههای جورجیان (یکی از معروفترین مجسمهسازان ارمنی) قرار دارد.
• طبقه دوم گالری ملی، مکانی برای برگزاری نمایشگاههای موقت بهشمار میرود.
• طبقه سوم این موزه محل نمایش آثار هنری مربوط به دوره قرون وسطی اروپاست.
• طبقه چهارم ساختمان، مکانی برای نمایش آثار هنری مشهور از نقاشان مطرح جهان و هنرهای اختصاصی کشور ارمنستان است.
• طبقه پنجم به هنرهای کلاسیک ارمنستان اختصاص دارد.
• طبقه ششم مربوط به آثار هنری کشور روسیه است.
• در طبقه هفتم موزه ملی ارمنستان برای نمایش آثار هنری از کشورهای مختلف (مصر، یونان، ایتالیا، فنلاند، اسپانیا، آلمان، سوئیس، بلژیک، اتریش، هند، هلند، فرانسه و…) سالنهای جداگانه تعیین شده است.
• طبقه آخر یا هشتم موزه نیز محل پخش فیلمهای مستند و علمی یا مربوط به آثار موجود در گالری و خود موزه است.
همانطور که قبلتر اشاره کردیم گالری ملی ارمنستان در میدان جمهوری این شهر و در خیابان آرام ایروان قرار دارد. اگر با تور لحظه آخری ارمنستان به این کشور سفر کردید و قصد بازدید از گالری ملی آن را داشتید، باید بدانید این گالری روزهای دوشنبه تعطیل است. سایر روزها از ساعت ۱۱ صبح تا ۴:۳۰ عصر، امکان بازدید از این مکان وجود دارد. بازدید از این مجموعه نیاز به پرداخت هزینه ورودی دارد و باید بلیط تهیه کنید. هزینه ورود به گالری ملی ارمنستان ۱۵۰۰ درام (واحد پول این کشور) است.
• بوتیک هتل کالیفرنیا: ۰/۱ کیلومتر
• هتل هالیدی این ایروان ریپابلیک اسکوئر، ای اچ جی: ۰/۱ کیلومتر
• هتل توفنکیان هیستوریک ایروان: ۰/۲ کیلومتر
• هتل ارمنیا ماریوت ایروان: ۰/۲ کیلومتر