پاسپورت
گذرنامه یا پاسپورت شناسنامه بینالمللی اشخاص است که توسط هر کشور به طور جداگانه صادر میشود و در سایر کشورها اعتبار دارد. پاسپورت نشاندهنده تابعیت فرد است و بدون پاسپورت امکان گرفتن ویزا، سفر و یا اقامت در کشورهای دیگر امکانپذیر نمیباشد. اشخاصی که تابعیت چند کشور را دارند بدیهی است که چند پاسپورت مختلف نیز خواهند داشت. نکتهی قابل توجه این است که در سفرهای خارجی حتما ورود و خروج به هر کشور باید در پاسپورت ثبت شود و مسافران در طول اقامت در کشورهای دیگر باید پاسپورت کشور مبدا خود را به همراه داشته باشند. در صفحه اول هر پاسپورت یک شماره هشت رقمی نوشته شده که نشاندهنده شماره گذرنامه یا پاسپورت میباشد.
همچنین تاریخ انقضای پاسپورت، نام و سایر مشخصات صاحب آن در همان صفحه درج شده است. مسافران برای دریافت پاسپورت باید به نزدیکترین واحد پلیس بعلاوه ده، در محل زندگی خود مراجعه کنند. حداکثر طی یک ماه پاسپورت صادر میشود و به آدرسی که در فرم درخواست پاسپورت ارائه شده است ارسال میگردد. بنابراین بهتر است افراد یک ماه قبل از ارائه درخواست ویزا، مدارک لازم را به دفاتر پلیس بعلاوه ده تحویل دهند و پاسپورت خود را آماده کنند. مدارکی که باید برای گرفتن پاسپورت ارائه شود عبارتند از: فرم درخواست پاسپورت، کپی و اصل کارت ملی و شناسنامه، 4 قطعه عکس 3 در 4، دو قطعه عکس 6 در 4، کارت پایانخدمت و گواهی اجازه همسر برای خانمها.
ویزا
ویزا نشاندهنده اجازه سفر شخص در یک مدت زمان معین به کشوری دیگر است. این مدرک به صورت الکترونیکی یا کاغذی به پاسپورت اضافه میشود. موضوع مهم این است که افسران مرزبانی میتوانند علیرغم داشتن ویزا از ورود اشخاص به کشور خود جلوگیری کنند. در صفحهای از پاسپورت که ویزا به آن اضافه شده اطلاعاتی مانند مدت زمان اقامت، نوع ویزا و کشور مقصد مشخص میشود. انواع ویزاهای مختلف عبارتند از: توریستی، نمایشگاه، تجاری، تحصیلی، درمانی و... .
معمولا ویزای توریستی موقعی صادر میشود که فرد قصد تفریح و گردشگری در کشور خارجی را داشته باشد. در صورتی که افراد دارای دعوتنامه از دوستان و فامیل باشند روند تایید درخواست سریعتر و راحتتر پیش میرود. ویزای نمایشگاه برای افرادی که قصد بازدید از یک یا چند نمایشگاه در کشور خارجی را داشته باشند صادر میگردد.
درخواست ویزای تجاری نیز معمولا با داشتن دعوتنامه از یک شرکت خارجی و معتبر امکانپذیر است. درخواست ویزای تحصیلی هم معمولا با داشتن نامه پذیرش از دانشگاههای کشورهای خارجی و سایر مدارک خاص مورد تایید قرار میگیرد. افراد برای دریافت ویزا باید مدارک مورد نیاز و فرم درخواست ویزا را تهیه کرده و سپس از سفارت کشور مقصد در ایران وقت مصاحبه بگیرند. در روز مصاحبه مدارک به سفارتخانه تحویل داده میشود و بعد از چند ماه، ایمیل تایید یا ریجکت برای شخص متقاضی ویزا ارسال میشود.
در صورت تایید باید در اسرع وقت نسبت به اضافهکردن ویزا به صفحات پاسپورت و پیگیری آن اقدام شود. مدارک مورد نیاز برای گرفتن ویزا عبارتند از: 6 قطعه عکس 3 در 4 با پس زمینه سفید، کپی پاسپورت که حداقل 3 ماه اعتبار داشته باشد، کپی شناسنامه و کارت ملی، مدارک وضعیت تاهل، مدارک شغلی و مدارک بانکی که نشاندهنده تمکن مالی شخص برای سفر به کشور خارجی باشد.
به طور کلی برای توضیح تفاوت پاسپورت و ویزا میتوان گفت که پاسپورت نشاندهنده هویت و تابعیت یک شخص در کشور مبدا میباشد اما ویزا مجوزی است که به صفحات پاسپورت اضافه میشود و اجازه ورود شخص به کشور خارجی را نشان میدهد. بدیهی است که زمان نوشته شده در ویزا نمایانگر اجازه خروج شخص از کشور مبدا و ورود او به کشور مقصد در مدت زمان معین است. همچنین یک مورد دیگر که برای تفاوت پاسپورت و ویزا معمولا به آن اشاره میشود مدارکی است که باید برای گرفتن آنها ارائه داد. معمولا برای گرفتن ویزا دعوتنامه، داشتن مدارک بانکی که نشاندهنده تمکن مالی باشد، بیمه سفر و برخی مدارک شغلی مورد نیاز است. برای اخذ پاسپورت اشخاص باید به پلیس بعلاوه ده مراجعه کنند ولی برای گرفتن ویزا باید مدارک را به سفارت کشور مقصد تحویل دهند.
چه زمانی این اصطلاح به کار میرود؟ به فرایند گرفتن پاسپورت یا ویزا توسط وکیل، پیکاپ پاسپورت یا پیکاپ ویزا گفته میشود. زمانی که کشور مقصد هیچ سفارتخانهای در ایران نداشته باشد افراد باید برای گرفتن ویزا به کشورهای همسایه که سفارت کشور مدنظر را دارند، مراجعه کنند. به عنوان مثال کشورهای کانادا و انگلیس از جمله کشورهایی هستند که در ایران سفارت ندارند.
بدین ترتیب افراد برای گرفتن ویزا باید به ترکیه یا امارات بروند و از سفارتخانههای کانادا و انگلیس در شهرهای آنکارا، استانبول، ابوظبی یا دبی اقدام کنند. در بسیاری از موارد اشخاص امکان حضور کشورهای همسایه را به دلیل هزینههای سفر و یا زمانبر بودن فرایند ویزا ندارند. بنابراین از وکلای مهاجرت در این کشورها میخواهند تا پیگیری اخذ ویزا را برای آنها انجام دهد. استفاده از وکلای مناسب برای پیکاپ ویزا مزایای زیادی دارد از جمله کاهش هزینهها، جلوگیری از اتلاف وقت، کاهش استرس و نگرانی عدم اطلاع از قوانین. برای پیکاپ ویزا فرم وکالتنامه با امضای شخص متقاضی به همراه مدارک لازم برای گرفتن ویزا مورد نیاز است.
دادن وکالت به اشخاص دیگر برای پیکاپ ویزا شیوههای مختلفی دارد. برخی مواقع میتوان به شخصی در کشور مبدا وکالت داد تا به کشور همسایه برود و کارهای ویزا را انجام دهد. علاوه بر این میتوان به دفاتر مهاجرتی معتبر و قانونی در کشور مبدا یا مقصد این کار را واگذار کرد تا با کمترین هزینه ویزا یا پاسپورت را دریافت کنند. البته با توجه به تفاوت پاسپورت و ویزا افراد باید از کامل بودن مدارک خود برای گرفتن پاسپورت یا ویزا اطمینان داشته باشند زیرا بعد از ریجکتشدن درخواست امکان اعتراض وجود ندارد. نکته مهم دیگر این است که برای انجام انگشتنگاری یا احراز هویت افراد حداقل یکبار باید به کشور همسایه سفر کنند.