مسجد گوهرشاد مشهد نام مسجدی در حرم امام رضا علیه السلام است که در رواق دارالسیاده در صحن قدس رضوی واقع شده است. معماری خاص و باشکوه این مسجد، زیبایی را به چشم هر بیننده ای هدیه میدهد. صحن این مسجد یکی از کهن ترین صحن های حرم است که در جنوب حرم ساخته شده است. مسجد گوهرشاد 2850 متر مربع وسعت دارد. صحن و مسجد باهم، 9410 متر مربع از حیاط حرم را در تصرف دارند.مسجد گوهرشاد مشهد، از بخش شمالی به رواق دارالحفاظ و از سمت جنوبی به صحن قدس راه دارد. همچنین از بخش غربی به بست شیخ بهایی و از قسمت شرقی به رواق امام خمینی راه دارد. مسجد گوهرشاد در سال 794 شمسی به حکم گوهرشاد خاتون همسر شاهرخ تیموری، در قسمت ضلع جنوبی حرم احداث شد. گوهرشاد از زنان مشهور زمان تیموری بود. این بانو در دربار امیر زمان خود، بسیار مورد احترام بود. او در تمام امور دولتی و مملکتی به امیر وقت مشاوره میداد.
نام او را در دو قسمت مختلف از بنای مسجد میتوان مشاهده کرد. اولین نام، بالای ورودی دارالسیاده به چشم میخورد. نام دیگر در کتیبه ای به نام ایوان مقصوره آورده شده است.کتیبه ایوان مقصوره کاشی معرقی است که با خط بسیار چشم نواز روی آن نگارش شده است. این کتیبه را شاهزاده بایسنقر نگارش کرده و نام گوهرشاد را به عنوان بانی مسجد حک کرده است.
همانطور که در بخش قبلی گفتیم گوهرشاد خاتون، بنیانگذار مسجد گوهرشاد مشهد است. گوهرشاد در زمان تیموریان، زنی نامدار بوده است. او همسر شاهرخ تیموری، فرزند تیمور گورکانی بود. در زمان استانداری بایسنقر میرزا فرزند گوهرشاد بیگم، ساخت مسجد آغاز شد. گوهرشاد بسیار مورد اعتماد امیر گورکانی بود و در مسائل مملکتی به وی مشاوره میداد.گوهرشاد در هرات به قتل رسید. مدفن او در کنار مزار همسر و پسرش در مدرسه گوهرشاد هرات قرار دارد. علاوه بر مسجد زیبای گوهرشاد، مدرسه و عبادتگاه هرات نیز از یادگاری های این بانوی فرهیخته است.
مسجد گوهرشاد در حرم رضوی واقع شده است و از جاذبه های گردشگری مشهد است. این مسجد از پیشینه تاریخی بالایی برخوردار است. مسجد گوهرشاد از یک صحن بزرگ تشکیل شده است. همچنین این مسجد دارای هفت شبستان عظیم و چهار ایوان در صحن قدس است. این مسجد یک گنبد فیروزه ای بسیار زیبا و دو گلدسته نیز دارد. مسجد گوهرشاد با معماری جذابی که دارد، با ارزش ترین آثار تاریخی کشور در شهر مشهد به شمار میرود. این مسجد بسیار مورد توجه باستان شناسان و جهانگردان است. مسجد گوهرشاد مشهد بنایی بسیار مستحکم است که با توجه به سبک و سیاق معماری اسلامی ساخته شده است. مقرنس و گچ کاری های تزیینی، کاشی کاری های معرق و مُرَقَم، معماری سنتی ایرانی خاص و ممتاز در چهرهی این بنا قابل مشاهده است. مسجد گوهرشاد در عصرهای مختلف مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. بعد از حمله ازبک در دوران صفوی، مسجد دچار آسیب جدی شد و شاه عباس صفوی به مرمت این مسجد باستانی پرداخت.
بر اثر زلزله خراسان در سال 1083 قمری این بنا دچار ترَک ها و شکست هایی در قسمت های مختلف شد. در عصر افشار و قاجار نیز، با حمله و شورش افغان ها و مَلک محمود سیستانی، خرابی هایی در مسجد پدیدار شد. این خرابی ها در همان زمان برطرف شدند. ایوان مقصوره به خاطر داشتن دهانه ی گشاد، در حوادث مختلف آسیب دیده بود. به دلیل نیاز مبرم به مرمت، در سال 1339 شمسی کلا تخریب شد. سپس توسط مهندس عباس آفرنده، با حفظ مشخصات اصلی و باستانی، مسجد بازسازی شد.
مسجد گوهرشاد مشهد چهار ایوان زیبا دارد.
ایوان مقصوره گوهرشاد
عظیم ترین ایوان در مسجد است که در ضلع جنوبی صحن قرار دارد. در انتهای ایوان، محرابی مزین شده به کاشی های معرق و مرقم را میبینیم. در کنار این ایوان منبری قدیمی و بلند را مشاهده میکنیم که به منبر صاحب شاه مشهور است.
ایوان ساده یا ایوان شمالی
این ایوان قرینه با ایوان مقصوره است که درست در مقابل قبله قرار دارد. بالای این ایوان، کتیبه ای که راوی مرمت زمان شاه عباس صفوی است، دیده میشود. این ایوان در سال 1366 شمسی بازسازی شد.
ایوان شرقی
این ایوان در ایام قدیم به ایوان حاجی حسن شهرت داشت.
ایوان غربی
در ایام گذشته این ایوان به بازار متصل بوده است. امروزه با درب بزرگی به نام درب سنگی، مسجد با بست شیخ بهایی مرتبط است.
• باغ گیاه شناسی که میان مسافران تور مشهد بسیار پرطرفدار است.
• آرامگاه نادرشاه افشار
• پارک کوهسنگی که از اماکن گردشگری جذاب مشهد است.
• باغ مًَلک آباد
فصل بهار مشهد هوای مطبوع و دل انگیزی دارد. این فصل بهترین وقت سفر به این شهر است. به دلیل وجود حرم امام هشتم، شهر مشهد برای ایرانیان و مسلمانان بسیار مقدس است. به همین دلیل در تابستانِ گرم و زمستانِ سرد نیز بسیاری از مردم به این شهر مقدس عزیمت میکنند. اگر برای سیاحت و طبیعت گردی به این شهر می آیید، پیشنهاد راز آسمان پایتخت، سفر در فصل بهار است. فصل بهار به دلیل هوای دلپذیرش، هم فصل زیارت و هم فصل گردش در ییلاقات و بازدید از اماکن باستانی است.
با رزرو تور لحظه آخری مشهد در راز آسمان پایتخت بهترین سفر زیارتی-سیاحتی خود را تجربه خواهید کرد. جهت اطلاع از شرایط اجرای تور و رزرو آن با کارشناسان ما در ارتباط باشید.